سیستم اطفاء حریق چیست؟
سیستم اطفا حریق بیشترین محافظت را از اموال و افراد در برابر آتش فراهم می کند. در صورت بروز آتش سوزی ، این سیستم آسیب ها را به حداقل می رساند. کپسول های آتش نشانی وسایلی ضد حریق هستند که برای خاموش یا کنترل آتش سوزی های کوچک ، اغلب در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار می گیرند. به طور معمول کپسول های آتش نشانی شامل مخزن فشار استوانه ای دستی هستند که حاوی ماده ای است که برای خاموش کردن آتش از آن خارج می شود.
اجزای سیستم اعلام حریق
هوز باکس و هوز ریل اسپرینکلر، فوم اسپری نازل، اسپری نازل و فیوزیبل پلاگ فوم نازل، فوم دوزینگ سیستم، فوم پورر، فوم میکر
از آنجا که هیچ گونه سیستم اطفای حریقی وجود ندارد که بتواند در تمامی رده‌های آتش‌سوزی قابل استفاده باشد این سیستم‌ها براساس حریقی که خاموش می‌کنند و براساس ماده‌ای که برای اطفای حریق استفاده می‌کنند به دسته‌های آب، پودر، گاز و فوم تقسیم می‌شوند که در ادامه به معرفی مختصر آنها خواهیم پرداخت:
انواع اطفای حریق دستی
اطفای حریق دستی شامل تجهیزاتی است که مورد استفاده‌ی آتش‌نشان‌ها یا افراد حاضر در محل حریق قرارمیگیرند و شامل شیلنگ، هایدرانت، هوزباکس، هوز ریل و خاموش‌کننده‌ها می‌شوند. متداول‌ترین و معروف‌ترین این تجهیزات که برای انواع متنوعی از حریق استفاده می‌شوند، خاموش‌کننده‌ها یا همان کپسول‌های آتش‌نشانی هستند که در ادامه مختصرا به انواع آنها اشاره خواهیم کرد.
خاموش کننده‌ی آبی
این نوع سیستم اطفا حریق برای خاموش کردن آتش‌های کلاس A کاربرد دارد و به هیچ عنوان نباید برای مهار آتش‌سوزی‌هایی حاصل از گاز و مایعات قابل اشتعال مورد استفاده قرار بگیرد. این خاموش کننده ها باید در خروجی در طبقه هایی قرار گیرند که برای خطر آتش سوزی کلاس A مشخص شده‌اند.
خاموش کننده‌ی پودر خشک
این نوع خاموش‌کننده برای مهار آتش‌سوزی‌های کلاس A, B, C کاربرد دارد. این نوع سیستم اطفای حریق ممکن است برای آتش‌سوزی های ناشی از مواد آلی مختلف از جمله چوب ، زغال سنگ ، پارچه ، مقوا و کاغذ و غیره استفاده شود. همچنین ممکن است برای آتش سوزی های ناشی از مایعات قابل اشتعال از جمله بنزین، رنگ و همچنین گازهای قابل اشتعال از جمله استیلن و گاز مایع استفاده شود. با هر نوع آتش سوزی که شامل تجهیزات الکتریکی تا 1000 ولت باشد، نیز می‌توان از این نوع خاموش کننده استفاده کرد.
خاموش کننده شیمیایی مرطوب
از این نوع سیستم اعلام حریق معمولا برای مهار آتش‌سوزی‌های حاصل از کلاس F استفاده می‌شود. این نوع کپسول آتش نشانی باید در نزدیکی منبع خطر آتش سوزی در آشپزخانه ها و غذاخوری‌های تجاری قرار گیرد.
خاموش کننده های دی اکسید کربن (CO2)
خاموش کننده های CO2 عمدتا برای خطرات ناشی از آتش سوزی الکتریکی استفاده می شوند و معمولاً در اتاق های سرور کامپیوتر، پست‌های الکتریکی و تمامی مکانهایی که به دلیل وجود تجهیزات برقی مهم امکان استفاده از دیگر انواع خاموش‌کننده‌ها نیست جهت اطفای حریق به کار گرفته می‌شوند. آنها همچنین آتش‌سوزهای کلاس B را نیز خاموش می‌کنند.
خاموش کننده‌های فوم
این نوع خاموش کننده بیشترین کاربرد را در مهار آتش‌سوزی‌های کلاسB دارد، حتی می‌تواند برای مهار حریق حاصل از چوب، زغال سنگ، پارچه، مقوا و کاغذ و همچنین مایعات قابل اشتعال مورد استفاده قرار بگیرد. فوم از طریق خنک کردن سوخت یا ماده‌ی در حال اشتعال و حذف حرارت از هرم آتش، حریق را مهار می‌کند.
انواع اطفای حریق خودکار
سیستم‌های اطفای حریق اتوماتیک پس از شناسایی آتش، به صورت خودکار فعال شده و برای اطفای حریق اقدام می‌کنند. این سیستم‌ها بر اساس عملکرد مورد نیاز و نوع حریق به دسته‌هایی مشابه خاموش‌کننده‌ها که بالاتر ذکر شد تقسیم می‌شوند و عبارتند از: آبی،گازی،فوم
آبی
آب به دلیل قابلیت جذب حرارت حریق سبب خنک و درنتیجه خاموش شدن آتش می‌شود و به همین جهت برای خاموش کردن حریق کلاس A و خنک کردن حریق کلاس های B و C قابل استفاده است. به همین جهت برای اطفای حریق ساختمان ها اعم از اداری، مسکونی و تجاری، هتل ها، موزه ها، پارکینگ ها و انبارها و خنک کردن محیط به هنگام حریق در ترانس های برق، تانک ها و مخازن نگهداری سوخت و مواد شیمیایی، کشتی ها و بنادر با رعایت ضوابطی که در مقالات آتی ذکر خواهد شد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گازی
این سیستم از گازهای مختلف نظیر co2، آرگون، FM200 و آیروسل تشکیل شده‌است که برای اطفای حریق کلاس‌های B، A و E مناسب بوده و به همین جهت در مکان‌های پرخطر مانند پست‌های برق، تابلوهای کنترل و مخابراتی، مراکز نگهداری اسناد و در جاهایی که وزن کپسول مهم باشد نظیر هواپیما و زیردریایی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فوم
در این سیستم آب و فوم که با نسبت مشخصی باهم ترکیب شده‌اند از طریق لوله کشی به نازل‌های نصب شده منتقل می‌شوند و روی سطح در حال اشتعال قرارمیگیرند. این ترکیب با خفه و خنک کردن آتش به صورت همزمان از دو جهت حریق را خاموش خواهد کرد و به همین دلیل روی حریق‌های کلاس B و کلاس A بسیار موثر خواهد بود.